Grypa żołądkowa, zwana potoczne jelitówką lub grypą jelitową, to wirusowe zakażenie układu pokarmowego, przejawiające się przede wszystkim nudnościami, wymiotami i uciążliwą biegunką. Mogą pojawiać się również bóle brzucha, męczące bóle i zawroty głowy, ogólne osłabienie organizmu, a nawet podwyższona temperatura ciała i dreszcze. Dolegliwości trwają zazwyczaj około trzech dni, po czym ustępują.
Symptomy świadczące o grypie żołądkowej są bardzo podobne do zatrucia pokarmowego, nic więc dziwnego, że obydwie choroby są często mylone. Jelitówka, choć na pozór wydaje się błahą dolegliwością, nie powinna być lekceważona. Zakażenie szybko się rozprzestrzenia, czego efektem może być zarażenie domowników oraz innych osób przebywających w bliskim sąsiedztwie osoby zainfekowanej wirusem. Warto również nadmienić, że przedmiotowe zakażenie układu pokarmowego, mimo objawów podobnych do klasycznej grypy, w rzeczywistości z grypą nie ma nic wspólnego – grypę żołądkową wywołują rotawirusy A, norowirusy, sapowirusy, astrowirusy oraz adenowirusy. Wymienione wirusy przenoszą się drogą kropelkową, po przedostaniu się do organizmu wnikają w błonę śluzową jelit i niszczą je, o czym świadczą uciążliwe dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Intensywność choroby może być różna, jelitówkę zdecydowanie trudniej przechodzą małe dzieci, osoby starsze oraz o chore przewlekle, z obniżoną odpornością. Bez względu na to, czy infekcja przebiega łagodnie i objawia się lekką niestrawnością, bólem brzucha i luźnym stolcem, czy też ma postać ostrą – silną biegunkę, wymioty oraz gorączkę, nie jej bagatelizować. Priorytetem jest izolacja chorego oraz działania zmierzające do zniwelowania objawów. Należy również pamiętać, że grypa jelitowa powoduje zaburzenia gospodarki elektrolitowej, dlatego też ważne jest odpowiednie i regularne nawadnianie organizmu.
Wirus grypy jelitowej rozprzestrzenia się przede wszystkim drogą kropelkową – podczas bezpośredniego kontaktu z osobą zainfekowaną lub poprzez dotykanie przedmiotów, na których znalazł się wirus. Choroba rozwija się stosunkowo szybko, objawy pojawiają się zazwyczaj po 12-24 godzinach od zakażenia, a po kolejnych 12-60 godzinach chory powinien odczuwać znaczącą poprawę. Niestety, wirusy wywołujące jelitówkę wykazują wysoką zaraźliwość – wystarczy jedna osoba chora, by wszyscy w jej bezpośrednim otoczeniu zostali zakażeni. Najczęstsze symptomy grypy żołądkowej to wodnista i obfita biegunka, nudności i wymioty, które – nota bene – najczęściej dotyczą dzieci i osób w podeszłym wieku, a także podwyższona temperatura, osłabienie, brak apetytu i wzmożone pragnienie. Dolegliwości mogą występować pojedynczo lub w dowolnych kombinacjach – może się np. zdarzyć, że u jednej osoby wystąpi wyłącznie biegunka, a u innej wymioty i bóle głowy. Niestety, na chwilę obecną medycyna w walce z grypą jelitową jest bezradna – nie ma leku na tę chorobę. Nie oznacza to jednak, że należy ją przeczekać – wprost przeciwnie, konieczne jest wprowadzenie reżimu domowego, czyli optymalna izolacja chorego, częste mycie rąk, spuszczanie wody w toalecie przy zamkniętej desce, dokładne mycie naczyń w gorącej wodzie, a także dezynfekcja przedmiotów, których używał chory. Warto także wprowadzić leczenie objawowe, stosując leki niwelujące dolegliwości, m.in. preparaty zapobiegające biegunce. Ponadto chory powinien wypijać małymi łykami znaczną ilość letniej, przegotowanej wody, przyjmować elektrolity oraz probiotyki. Zalecana jest także dieta lekkostrawna oraz unikanie produktów zaostrzających objawy choroby, do których należy m.in. kawa, ostre przyprawy, produkty mleczne, świeże owoce i warzywa oraz soku. Efektem nieleczonej jelitówki może być niebezpieczne dla zdrowia odwodnienie organizmu, zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej lub zagęszczenie krwi – są to poważne problemy zdrowotne, wymagające interwencji medycznej, a w skrajnych przypadkach nawet hospitalizacji.
